Üniversite Bölüm TanıtımlarıEndüstri Mühendisliği – Bölüm Tanıtımı

Endüstri Mühendisliği

 

İlk önce temel bir soruyla başlayalım: Endüstri Mühendisliği nedir? Eğer Endüstri Mühendisliğini tercih edecekseniz yukarıdaki soruyla sıkça karşılaşmaya hazır olun. Bu soruya tatmin edici bir cevap vermek çok da kolay değil. Endüstri Mühendisliğini kısaca şöyle tanımlayabiliriz: Var olan kaynakları daha verimli kullanmak için matematiksel modellemeler kullanan, üretilen ürünün veya ortaya çıkan işin kalitesini artırmaya çalışan mühendislik dalı. Peki var olan kaynaklar derken neyi kastediyoruz? Aslında bir firmada aklımıza gelebilecek bütün unsurlar kaynak olabilir. Bu unsurlara para, zaman, insan gücü gibi örnekler verilebilir. Pek de tatmin edici olmayan bu tanımdan sonra akıllara şu soru geliyor: Endüstri Mühendisliği bir meslek mi? Cevap hayır. Endüstri Mühendisliği mezun olduğumuzda bir doktor, avukat ya da inşaat mühendisi gibi alanında sadece o bölümü okumuş insanların çalışabileceği bir bölüm değil. İlginç gelebilir ancak bu endüstri mühendislerini iş hayatında geri plana atmıyor, tam aksine birkaç adım öne çıkarıyor. Çünkü bu bölüm mezunlarına herhangi bir sektörde birçok birimde çalışma imkanı sunuyor.

Peki, ne öğretiliyor bu bölümde? Endüstri Mühendisliğinde de diğer mühendisliklerde olduğu gibi ilk senelerde matematik, fizik gibi temel bilim dersleri veriliyor. Bunun yanında öğrenciler çeşitli mühendislik dallarından dersler alıp o bölümler hakkında da temel seviyede bilgi sahibi oluyor. Bu dersler üniversiteye göre değişmekle birlikte Teknik Çizim, Malzeme ve Üretim Teknikleri gibi dersler örnekler olarak verilebilir. Bu gibi derslerin fazla olmasından dolayı öğrenci okurken ve mezun olduğunda bölüme dair pek bir şey öğrenmedim hissine kapılabilir. Ancak durum böyle değil. Bölüm öğrencilerine; Matematik, İstatistik, Optimizasyon, Planlama (scheduling), Simülasyon, Risk Alma Yönetimi, Vaka Analizi, Veri Analizi, Üretim Yönetimi gibi birçok alandan öğretiler sunmakta. Bu öğretilere verilen ağırlık üniversiteye göre değişmekte. Örneğin Boğaziçi Üniversitesi’nde Yöneylem Araştırması (Operations Research) dediğimiz matematiksel modellemelerle optimizasyonu hedefleyen bir yöntem üzerinde durulurken başka bir üniversitede veri analizi ya da üretim planlama alanına ağırlık veriliyor olabilir. Üniversite seçerken bölümün akademik programını mutlaka incelemenizi, mümkünse o üniversitenin hoca ve öğrencilerinden bilgi almanızı tavsiye ederim.

Bölüm hakkında bilgi alırken cevabı en önem arz eden soru şudur: Endüstri Mühendisleri mezun olunca ne iş yapar? Yukarıda da bahsettiğim üzere bu sorunun net bir cevabı yok. Danışmanlık, finans, big data, tedarik zinciri yönetimi gibi alanlar her ne kadar popüler olsa da bunlar iş sektörlerinin sadece birkaçı. Peki bu sektörlerin içinde hangi pozisyonlarda çalışırlar? Yine birçok seçenek mevcut: Üretim yönetimi, insan kaynakları, finans, kurumsal yönetim ve daha sayabileceğimiz birçok pozisyon bulunmaktadır. Bunlardan bazıları mesai boyunca Excel ile uğraşırken bazıları da firmalarda yönetici düzeyinde bulunabiliyor. Bu pozisyonların çoğunda lisans hayatında öğretilen bilgiler ve teknikler doğrudan kullanılmıyor. Ancak bu öğretiler kişiye sistematik düşünme ve iyi analiz etme becerileri kazandırdığından Endüstri Mühendislerinin karar verme yetisini kuvvetli kılıyor. Bu da başarılı yöneticilerin önemli bir kısmının neden Endüstri Mühendisi olduğunun göstergesi. 

Toparlayacak olursak Endüstri Mühendisliği kısaca bir işi daha düzenli, daha verimli, daha kârlı hâle getirmeyi amaçlar. Bunu bölüm içinde öğrettiği matematiksel yöntemlerle veya bu yöntemlerin oluşturduğu analitik düşünebilme becerisi ile sağlar. Bu becerilere bütün sektörlerin ihtiyacı olduğu için endüstri mühendislerinin iş sahası çok geniştir. Her meslekte olduğu gibi Endüstri Mühendislerinin de iş hayatındaki yeri başarılarına, staj ve iş tecrübelerine, kurduğu çevreye ve kendini çeşitli alanlarda geliştirip geliştirmediğine bağlıdır. Bunların yanında endüstri mühendisleri iyi bir ofis çalışanı olabileceği gibi başarılı bir şirket yöneticisi de olabilir. Hangi üniversitede okunmak istendiğine de akademik programlara ve üniversitelerin öğrenci / akademisyen / mezun görüşleri dinlenerek öğrencinin ilgi ve yetenek alanlarına göre karar verilmelidir.

Endüstri mühendisliği hakkında daha detaylı ve faydalı yorumlar için Meslek Söyleşileri’nin aşağıdaki bölümünü izlemenizi tavsiye ederim.

Serverhan Demirboğan
Boğaziçi Üniversitesi / Endüstri Mühendisliği – 3. Sınıf Öğrencisi