Psikolojiİrade Eğitimi

Binnur Yeter

 

Bu yazıda sizlere iradeden bahsedeceğim. Kısaca tanımlamak gerekirse irade; bir şeyi yapıp yapmamaya karar verme gücüdür. Hayatımızda birçok an seçimlerden oluşur. Mesela bu yazıyı okumak ya da başka bir sayfaya geçmek. Seçimlerimiz çoğunlukla yapmak istediklerimiz ve yapmamız gerekenlerden oluşur. İrade bu gibi seçimlerde devreye girer.

İrade aynı zamanda kısa süreli istek ve arzulardan vazgeçip, uzun vadeli istek ve arzularımıza yatırım yapmak da demektir. Örneğin buğdaya alerjiniz olduğunu varsayalım. Ama siz de unlu mamulleri çok seviyorsunuz. Bu durumda yemeniz size anlık bir mutluluk verecektir fakat uzun vadede sağlığınızı da riske etmiş olursunuz.

İrade nedir bahsettik fakat bu iradeyi kullanmak neden bu kadar önemli? İradeyi kullanabilme becerisi çocukluktan başlar ve ömür boyu kararlarımıza, planlarımıza ve hedeflerimize etki eder. 1960’lı yıllarda Stanford Üniversitesi’nde yapılan meşhur Marshmallow Deneyi buna çok iyi bir örnektir. Deneyde bir grup anaokulu çağındaki çocuğun önüne marshmallow verilir. Araştırmacılar çocuklara marshmallowu şimdi yiyebileceklerini fakat eğer 5 dakika yemeyip beklerlerse onlara ikinci marshmallowu vereceklerini söylerler. Çocukların bir kısmı beklemeyip marshmallowu hemen yer. Diğer kısım öğrenciler ise beş dakika bekleyip ikinci marshmallowu alır. Bu çocuklar yıllar boyunca gözlemlenir. Araştırmanın sonucu ilginçtir: İkinci marshmallowu bekleyebilen çocuklar diğerlerine göre hayatta daha iyi kararlar almışlardır. Üniversite giriş sınavlarında daha iyi başarılar elde etmişlerdir. İleriye yönelik plan yapabilme konularında ikinci marshmallowu bekleyebilenlerin çok daha başarılı olduğu gözlemlenmiştir. Hatta bu öğrencilerin 30 yıl sonra kilolu olma ihtimali de marshmallowu beklemeyenlere nazaran çok daha düşüktü.

Bu örnekten sonra umutsuzluğa kapılmış olabilirsiniz. Kendi kendinize “Ben zaten iradesizim, demek bu hayatım boyunca böyle olacak!” diyebilirsiniz. Fakat neyse ki durum böyle değil.

İrade geliştirilebilir bir mekanizmadır. Hatta iradeyi kasa benzetebiliriz. Spor yapmaya başladığınızı düşünün. İlk başlarda çok zorlanırsınız ve ağır bir cismi kaldırmanız çok güçtür. Fakat çalıştıkça zorlanmanız azalır ve hatta artık ağırlık da kaldırabilirsiniz. İrade de böyledir. İlk zamanlarda oldukça zorlanırsınız. Hatta zaman zaman pes bile edebilirsiniz. Bunlar iradeyi geliştirme yolunda olması beklenen şeylerdir. Yenilmek bu yolda başarmanın bir parçasıdır. Peki bu yolun sonuna varmak için daha iradeli bir insan olmak için neler yapmalıyız?

Öncelikle sağlam bir iradeye sahip olmak bir günde, bir haftada olabilecek bir şey değildir. Bunun farkına varmamız gerekir. Küçük küçük adımlarla bu işe başlamak gerekir. Sürece tahammül etmelisiniz. Bunun yanında bu sürecin sonunda başarılı olacağınıza inanmalısınız. Bu noktada ise işin içine hedefler giriyor. İradeyi kullanmak için güçlü bir nedeniniz olmalı. Sevdiğiniz şeylerden vazgeçebilmek için çok sağlam bir nedeniniz olmalı. Bu nedenle işe bir hedef belirleyerek başlanılabilir. Hedefler gerçekçi ve net olmalıdır. Ayrıca bu hedefe ulaşacağına kişinin inancı da olmalıdır.

Hedef konusundan sonra kişi iradesini geliştirmek için kararlı olmalıdır. İnsan kendisiyle sonra yaparım diyerek pazarlığa girmemelidir. İradenin gelişmesi çok kolay değildir, kişi bu yolda zorlanacağını bilmelidir.

Sonuç olarak irade çoğu kez yapmayı istediklerimizle yapmamız gerekenler arasındaki seçimlerden oluşur. Sağlam bir irade, hayatın pek çok alanında önemli bir yere sahiptir. İrade güçlendirmek için yapılacak şeyler arasında gerçekçi hedefler koyma, kişinin yapabileceğine dair inancının olması gibi pek çok faktör sayılabilir.

 

Öneri Kaynaklar:
İrade Terbiyesi – Jules Payot
https://www.youtube.com/watch?v=uefqKdjFb7w